Haşimato tirodi, sık rastlanan, tiroid yıkımının meydana geldiği otoimmün bir hastalıktır. Tiroid peroksidaz (TPO) ve tiroglobuline (TG) karşı artan antikor seviyeleri tiroid hormonlarının seviyesinde ve metabolizmasında değişikliklere neden olur ve fiziksel ve psikolojik semptomlara yol açar. En belirgin haşimato belirtileri; sıklıkla kilo alma, cilt kuruluğu, kolay üşüme, yorgunluk ve kabızlıktır. Bu hastalığın gelişmesinde en önemli etken genetik faktörler iken sigara, alkol, yetersiz veya aşırı beslenme, stres gibi çevresel faktörler de katkıda bulunabilir. Uygun beslenme tedavisi hastalığın gidişatını olumlu yönde etkiler.
Tiroid fonksiyonun azalması nedeniyle dinlenme metabolizma hızı azalır, bu durum vücut ağırlığında ve yağ dokusunda artışa neden olabilir. Fazla kilo durumu var ise fiziksel aktivitenin artırılması, ılımlı kalori kısıtlamasıyla beslenme tedavisi gibi yaşam tarzı değişikliğine gidilmelidir. Beslenme tedavisinde yeterli protein tüketimi sağlanmalıdır. Protein kaynağı olarak et, tavuk, hindi, balık, yumurta gibi işlenmemiş ürünler tercih edilmelidir.
Haşimato tiroidinde sıklıkla bağırsak geçirgenliği artar bu da demir ve diğer minerallerin de emiliminin bozulmasına neden olur ve eksiklik görülebilir. Tiroid hormonlarının üretiminde demir gereklidir ve eksikliği, demirin gerekli olduğu tiroid peroksidaz aktivitesini bloke eder. Sonuç olarak, tiroid hormonlarının sentezinde bir azalma, TSH seviyesinde ve bez hacminde artış gözlenir. Anemi gelişmişse gerekli takviyenin yapılmasının yanında beslenmeye kırmızı et, tavuk, balık, yeşil yapraklı sebzeler gibi demir kaynaklarının eklenmesi de büyük önem taşır.
İyot, tiroidin düzgün çalışması için gerekli bir mineraldir aynı zamanda aşırı alımı tiroid fonksiyonlarının yavaşlamasına neden olur. Dünya Sağlık Örgütü’nün günlük 5 g tuz önerisini aşmadan iyotlu tuz tercih edebilirsiniz.
Selenyum tiroid bezinin sağlıklı işleyişi için gerekli bir elementtir. Beslenmede yumurta, ayçekirdeği, balık, tavuk, hindi gibi selenyum kaynaklarına yer verilmelidir aynı zamanda hekim kontrolünde selenyum takviyesi alınabilir.
Çinko tiroid hormonlarının üretiminde rol oynar ve eksikliği, tiroid hormonlarının düzeylerinde bozulmaya ve tiroid antijenlerine karşı antikor titrelerinde artışa neden olur. Bu nedenle kabak çekirdeği, hindi eti, kaju, keten tohumu, tam tahıllı ekmek, karabuğday gibi zengin çinko kaynakları beslenmeye eklenmelidir.