Lenfödem Tanısı ve Evreleme

Lenfödem

Lenfödem Tanısı ve Evreleme

Lenfödem Başlangıç Semptomları

• Kolda ağırlık hissi olur
• Koltuk altında bir top varmış gibi hissedilir
• Karıncalanma, uyuşukluk olur
• Yüzük ya da saatin daraldığı söylenir
• Ciltte gerginlik olur
• Sütyen sıkar
• Esneklik azalır
• Kol çabuk yorulur
• Gözle görünen şişme olur

Şikayetlere göre derecelendirme

I Yakınmasız Kolda şişlik, ağırlık ya da gerginlik hissi yok

II Hafif Ara ara kol şişer, fakat kol çapında sabit bir artış yoktur, elbiseler aynı şekilde vücuda uyar

III Orta Kol şişmesi ve ağırlaşması sabittir, elbiseler uymaz, fiziksel rahatsızlık vardır ancak fonksiyon kaybı yoktur

IV Şiddetli Kolda sabit ağırlık, yetersizlik,fonksiyonel aktivitede azalma, kolda abartılı kalınlaşma görülür Muayane bulgularına göre evreleme

0 Sessiz dönem Lenfatik kanallarda kısmi hasar mevcut, taşıma kapasitesi henüz yeterli, lenfödem yok.

I Kendiliğinden geri dönüşü olan dönem (akut faz) Kola parmakla basmakla dokuda çöküntü şeklinde parmak izi oluşur, ancak kol yukarı kaldırılıp bekletildiğinde ödem geriler. Genellikle sabah uyandığında etkilenen kol normal ya da normale yakın çaptadır.

II Kendiliğinden geri dönüşü olmayan dönem (kronik faz) Doku sünger kıvamında, bastırılan parmak kaldırılınca çöküntü hemen ortadan kalkar, kolda sertleşme ve çap artışını başlatan fibrozis (bağ dokusu artışı) var.

III Lenfostatik elefantiazis Şişlik geri dönüşümsüz, genellikle kol çok büyümüş, doku sertleşmiş (fibrotik) ve tedaviye yanıtsız. Bazı hastalarda ağırlığı yok etmeye yönelik cerrahi düşünülebilir.

IV Şiddetli Kolda sabit ağırlık, yetersizlik,fonksiyonel aktivitede azalma, kolda abartılı kalınlaşma görülür

• Dirican A, Andacoglu O, Johnson R, McGuire K, Mager L, Soran A. The short-term effects of low-level laser therapy in the management of breast-cancer-related l ymphedema. Support Care Cancer. 2011 May;19(5):685-90.

Lenfödem tedavisi (Komplet dekonjestif tedavi ‘CDT’)

Manuel Lenfatik Drenaj (MLD) Trunkal temizlik ile başlanır. Lenfödemli koldan gelecek lenf sıvısını alabilmesi için özel bir masaj tekniği ile önce gövdenin lenfatikleri boşaltılır.

• Kompressif Bandajlama
• Tedavi Edici Eksersizler
• Cilt Bakımı
• İntermitan Pnömatik Kompresyon Tedavisi (IPC, Jobs)
• Dirençli vakalarda low level laser therapy (LLLT)
• Hasta Eğitimi – Basit lenfatik drenaj (hastanın kendi kendine yapacağı drenaj masajı) – Ekstremite egzersizleri – Ekstremite elevasyonu – Kompresyon giysileri kullanımı – Pneumatic Compressive Device (PCD)