Meme kanseri tedavisinden sonra lenfödem belirtileri şunları içerebilir:
Lenfödemin erken saptanması, başarılı tedavi olasılığını artırır. Ancak erken teşhis zor olabilir çünkü semptomlar başlangıçta genellikle hafiftir. Örneğin, kolunuzun çevresinin 2 santimetre (yaklaşık bir inçin dörtte üçü) büyüdüğünü fark etmeyebilirsiniz, ancak bu kadar küçük bir değişiklik, lenfödem geliştiğini gösterebilir.
Batı Virginia Üniversitesi Kanser Enstitüsü’nde araştırma görevlisi olan kanser rehabilitasyon uzmanı Dr. Nicole L. Stout, “Kadınların lenfödem hakkında bilmesi gereken çok önemli dört şey var” diyor. “Kademeli bir başlangıç olma eğilimindedir. Yavaş gelişme eğilimindedir. Zamanla ilerleme eğilimindedir. Ve ilk başta, bir süreliğine ortaya çıkan ve sonra iyileşen semptomlara neden olma eğilimindedir – ki bu kendi içinde yanıltıcı olabilir, gerçekten olmadığında her şey yolundaymış gibi görünmesine neden olabilir.”
Aslında bir şey görmeden önce kolunuzda veya üst vücudunuzda bir değişiklik hissetmek de mümkündür.
Dr. Stout, “Görünür bir şişlik oluşmadan önce bile, hastalar genellikle olağandışı bir duyum, yani duyusal bir değişiklik bildirir” diyor. “Bir veya iki gün kollarında karıncalanma veya uyuşma hissedebilirler, ancak geçer. Sonra tekrar oluyor ve gidiyor. Sonra bir hafta geçer ve yüzüklerinin uymadığını fark ederler. Bu duygu, vücudun anlattığı hikayenin önemli bir parçasıdır: Bir şeyler değişiyor; bir şey farklı. Ve kadınların buna göre hareket etmesi önemlidir. Erken müdahale edersek, genellikle konservatif tedaviler kullanabilir ve lenfödemin kalıcı, sınırlayıcı bir durum haline gelmesini önleyebiliriz.”
Meme kanseri ameliyatı ve radyasyon tedavisinden sonra tedavi bölgesinin etrafındaki alanın şişmesi normaldir. Akut şişlik olarak adlandırılan bu durum bir süre devam eder ve vücut iyileştikçe belirgin şekilde iyileşir.
Akut şişmenin ne kadar süreceği konusunda belirlenmiş bir zaman sınırı yoktur. Bazı doktorlar 3 ay veriyor, ancak Dr. Stout, akut şişliğin çok daha erken iyileşmesi gerektiğini söylüyor.
“Tedaviden sonra 2 haftadan daha uzun süre [şişme] kalıcıysa, [bu] bir lenfatik aşırı yüklenme belirtisidir. Vücut bize bir hikaye anlatıyor: Sıvı yükünü kaldıramıyor ve bu sıvı yükü az miktarda da olsa devam ederse, vücudu lenfödeme ‘devrebilir’.
Kol ve el lenfödem meme kanseri ameliyatından sonra en yaygın olma eğilimindedir. Bunun nedeni, koldan ve elden gelen lenfin koltuk altı lenf düğümlerine ulaşmak için en uzağa gitmesi ve oraya ulaşmak için yerçekimine karşı daha fazla çalışması gerektiğidir. Kol ve el ayrıca ısı, gerginlik ve kesikler gibi dış dünyanın streslerine daha fazla maruz kalır.
Kendi kendine kaybolsalar bile, lenfödemi düşündüren herhangi bir semptom yaşarsanız doktorunuza görünün. Dr. Stout’un işaret ettiği gibi, “biraz şişlik diye bir şey yoktur.” Ciltte gözle görülür değişiklikler olmasa bile ateş, yorgunluk veya genel olarak iyi hissetmeme gibi belirtiler enfeksiyon belirtisi olabilir ve ayrıca kontrol edilmelidir.
Bekleyip semptomların kötüleşip kötüleşmediğini görmek asla iyi bir fikir değildir. Ne kadar zaman geçerse, dokuda lenf birikme olasılığı o kadar artar ve etkili bir şekilde tedavi edilmesi o kadar zor olur.
Aniden şiddetli şişlik yaşarsanız – yani etkilenen bölge bir veya iki gün içinde daha büyük bir boyuta ulaşacak gibi görünüyorsa – hemen doktorunuza görünün. Enfeksiyonunuz, kan pıhtılarınız (derin ven trombozu olarak da bilinir) veya lenfatik sistemi etkileyen kanserin nüksetmesi anlamına gelebilir.